Çocuklarımızla oyun oynarken biz sadece keyif aldığımızı düşünürüz. Ancak onların bu oyundan ne kadar yararlandığını bilemeyiz. Oyunların çocuklarımızın beden gelişimini düzenlediğini bilsek, hatta duygu dünyalarını, zihni gelişimlerini ve sosyal hayatlarını da etkilediğini anlasak, herhalde oyun arkadaşımıza bu konuyada hak ettiği değeri verirdik.

Onlarla oynarken elbette karşılıklı keyif alırız. Ancak bu sırada çocuklarımızın zihnî ilerlemelerinin yanında, sosyal ve duygusal gelişimleri de hızla yol alır. Onlarla yaptığımız bu küçük gösteriler çocuklarımızı umduğumuzdan daha çok etkilemektedir. Bu sebeple bebeğimizle oynadığımız oyunlar ve bu sırada kullandığımız oyuncaklar çok önemlidir. Bebeklerin gelişimine göre her dönemde ilgi duyduğu oyuncak farklıdır. Mesela 0-6 yaş döneminde öğrenme kapasitesini geliştireni oyuncaklar daha önemlidir. Teşvik eden oyuncaklar sayesinde bir çocuk düşünmeyi ve araştırmayı öğrenir, fiziksel becerilerini geliştirir, özgüven kazanır, iletişime açık
hale gelir. Çocuğun ilgi ve istekleri doğrultusunda aynı zamanda gelişimine uygun oyuncaklar tercih edilmesi gerekir.

Gelişim dönemlerine göre oyuncaklar

0-2 aylık dönemde henüz yeni doğan bebeğinizin ilk ve en değerli oyuncağı kendisidir. Bebek elini kolunu sallayarak, onları açıp kapayarak, ayağını ağzına getirmeye çalışarak ve parmaklarını emerek kendi kendine eğlenir. Ayrıca doğumu izleyen aylarda çocuk ses, renk ve şekillere karşı da çok hassastır. Bu sebeple bu aylarda bebeklerin oyuncaklarını görme ve işitme duyulara hitap eden oyuncaklar oluşturmalıdır. İlk aylarda bebeğin yatağının üzerine asılabilen veya yatağının kenarına tutturulabilen, hareket eden, ses çıkaran, renkli oyuncaklar tercih edilebilir.

2-6 aylık bebekler nesnelere dokunmak, tutmak, eliyle vurarak onları döndürmek, sallamak, tekmelemek, ağzına almak ve onların tadına bakmaktan hoşlanır. Bu dönem bebeklerin en çok görmekten hoşlandıkları şeyler; zıt parlak renkler, basit çizimler, insan yüzlerini ve özellikle de insan gözlerini görmekten hoşlanırlar. ( gözlerinizi görmekten hoşlanan bebeğiniz bazen ona dokunmak isteyip elini gözünüze sokabilir ) Ayrıca bu dönemde hareket eden, ses çıkaran, hafif ve yumuşak nesneleri veya dönenceleri izlemekten hoşlanırlar. Bebekler ilk haftalarda çoğunlukla sağ yanlarına bakarlar. Bu sebeple ilk haftalarda oyuncaklar bebeğin sağ tarafına asılmalı ve bebek uzanmaya başladığında ise dokunamayacağı mesafeye çekilmelidir. Dokunmayı seven bebeğinize elinde kolaylıkla tutabileceği ve kendine zarar vermeyeceği hafif oyuncaklar almalısınız.

6. ve 7. aylarda çocuğun oturmaya başlaması ile oyun alanı genişler. Böyle olunca bu aylardan itibaren elinde tutabileceği ve avucuna sığdırabileceği esnek plastikten veya yumuşak kauçuktan yapılmış bebekler, hayvanlar ve renkli halkalar ilgisini çekecektir. Ayrıca bu dönemde bebekler diş çıkarttığı için onun sağlığına zarar vermeyecek diş kaşıyıcıları ve plastik halkalar da oyuncakları arasında düşünülebilir. Ağzına götürebileceği oyuncakların keskin köşe kenarları olmamasına dikkat edilmelidir. Ayrıca boğazına, burnuna ve kulağına kaçabilecek küçük parçalar ve parmaklarının sıkışabileceği deliklerin olmadığı oyuncaklar tercih edilmelidir.8. Bebeğin kolayca tutabileceği, kavrayabileceği küçük oyuncaklar onun kendisini hissetmesini sağlayacaktır.

7-9. aydan itibaren oyuncakları birbirine vurmaktan, birbirinin içine sokmaktan, düşürmekten, bükmekten, sallamaktan, sıkmaktan, ısırmaktan, sürüklemekten, fırlatmaktan, açıp kapamaktan, doldurup boşaltmaktan hoşlanırlar. Bu aylarda bebekler emeklemeye ve yürümeye başladığından tercih edilebilecek en iyi oyuncaklar, düştüğünde kırılmayan fakat ses çıkaran renkli toplardır.

10-12 aylık bebekler ellerindeki her şeyi ayrıntısıyla tanımak isterler. Keşfetmeye çalışırlar, merak ederler. Bu aylardaki bebekler nesneleri bir yere yığmaktan, onları boşaltmaktan, dökmekten, açma ve kapamaktan, içi içe geçirmekten, tuşlara basmaktan hoşlanırlar. Artık uzanabildiği dolap kapaklarını, çekmeceleri açıp içlerini boşaltmak da onlar için bir oyundur. Bu konuda anne ve babalar çok dikkatli olmalıdır. Bebeğinizin ulaşıp açabileceği yerlerde ona zarar verebilecek eşyaları kaldırmalı veya farklı önlemler almalıdırlar.

Bebeğinizle vakit geçirin

Bir yaşından itibaren yürüme ve dil gelişimi hızlanan bebeğinizin artık kendi yaşıtları ile birlikte zaman geçirmesini sağlayın. Çünkü bu dönem, bebeklerin birbirleriyle iletişim kurarak yeni şeyler öğretebildiği bir dönemdir. Konuşmaya çalışan bebeğinize nesnelerin adını söyleyerek gösterin. Çevresinde bulunan nesneleri bu yolla tanıtmış olursunuz. Bebeğinizle vakit geçirin. Objelere dokunmasını sağlayın ve bunlar hakkında onunla mutlaka konuşun, oyuncakları beraber toplayın.

Yürürken sık sık düşen bebeğinizi "Allah” diyerek ve dedirterek yerden kaldırın. Bunu bir oyun haline getirerek hem dil gelişimine katkıda bulunmuş olursunuz hem de dua etmenin temellerini atmış olursunuz.

Yürümeye başlayan bebeğiniz her şeye dokunarak tanımak isteyecektir. Kendisine zarar vermeden bunu yapmasına izin verin. Fırsat oldukça anlatın. Sağlığı için risk oluşturabilecek ev eşyalarına ulaşmasını engelleyin. Bu dönemde "hayır”ı anlayabilir. Tekrar denediği durumlarda kararlı olun. Ayrıca bebeğinizin çeşitli girişimleri olacaktır. Örneğin; kendi yiyebileceği yiyecekler, giyebileceği giysiler, diş fırçalamak gibi kendince oyunları yapmasına izin verin, destekleyin.